เคยสงสัยกันหรือไม่ว่า ทำไมมาตรฐานแรงดันไฟฟ้าภายในบ้านและโรงงานถึงมีขนาดที่แตกต่างกัน เราสามารถเอาแรงดันไฟโรงงานมาใช้กับเครื่องใช้ไฟฟ้าทั่วไปได้หรือไม่ และแรงดันไฟฟ้าแต่ละแบบแตกต่างกันอย่างไร? หาคำตอบได้ในบทความนี้
มาตรฐานแรงดันไฟฟ้าในประเทศไทยมีอะไรบ้าง?
ในปัจจุบันมาตรฐานแรงดันไฟฟ้าประเทศไทยได้แบ่งออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่ แรงดันไฟฟ้า 1 เฟส หรือที่คนเรียกกันทั่วไปว่า ไฟบ้าน และ แรงดันไฟฟ้า 3 เฟส หรือไฟโรงงาน ซึ่งทั้งสองประเภทมีความแตกต่างกันดังนี้
แรงดันไฟฟ้า 1 เฟส (ไฟบ้าน)
เป็นระบบแรงดันไฟฟ้าที่ใช้ภายในบ้านเรือน ที่อยู่อาศัย มีแรงดันไฟฟ้าอยู่ที่ 220-230 โวลต์ และมีสายไฟอยู่ 2 เส้นได้แก่ สายไลน์ หรือสายไฟฟ้า เป็นสายที่มีไฟฟ้าวิ่งไหลผ่านเข้าสู่เครื่องใช้ไฟฟ้า และสายนิวทรัล หรือสายเส้นศูนย์ เป็นสายที่ไม่มีไฟฟ้าไหลผ่าน ทำหน้าที่รับกระแสไฟฟ้าออกจากเครื่องใช้ไฟฟ้า เพื่อให้ไหลผ่านได้ครบวงจร
แรงดันไฟฟ้า 3 เฟส (ไฟโรงงาน)
มีแรงดันไฟฟ้าอยู่ที่ 380 - 400 โวลต์ นิยมใช้สำหรับอาคารสำนักงาน โรงงานอุตสาหกรรมที่มีเครื่องจักรขนาดใหญ่ เนื่องจากสามารถจ่ายกระแสไฟฟ้าได้สูง ประกอบด้วยสายไฟ 4 เส้น แบ่งออกเป็นสายไลน์ (สายไฟฟ้า) 3 เส้น และสายนิวทรัล 1 เส้น
สำหรับบ้านเรือนที่อยู่อาศัยที่ใช้ระบบไฟฟ้า 3 เฟส ควรแบ่งระบบไฟฟ้าออกเป็น 1 เฟส 3 ชุด เพื่อกระจายไปตามจุดต่าง ๆ เนื่องจากเครื่องใช้ไฟฟ้าภายในบ้านถูกออกแบบให้รองรับแรงดันไฟฟ้าไม่เกิน 230V เท่านั้น หากใช้กับแรงดันไฟฟ้าขนาด 380V อาจทำให้เกิดความเสียหายจากไฟเกินได้
โดยปกติการไฟฟ้าจะติดตั้งระบบไฟฟ้า 1 เฟสให้ผู้ใช้งานเป็นหลัก เนื่องจากระบบไฟฟ้า 3 เฟสมีค่าใช้จ่ายในการติดตั้งและค่าประกันไฟที่สูงกว่า ดังนั้น หากไม่แน่ใจว่าจะติดตั้งระบบไฟฟ้าแบบใด ควรปรึกษาช่างไฟและผู้เชี่ยวชาญเพื่อวางแผนการใช้ไฟฟ้าให้เหมาะสม
เทคนิคการเลือกมิเตอร์ไฟฟ้าให้เหมาะกับการใช้งาน
เมื่อติดตั้งระบบไฟฟ้าเรียบร้อยแล้ว สิ่งหนึ่งที่ขาดไม่ได้คือ "มิเตอร์ไฟฟ้า" เพื่อใช้ในการวัดและคำนวณปริมาณการใช้ไฟฟ้า โดยขนาดของมิเตอร์ที่การไฟฟ้าเปิดให้ผู้ใช้งานสามารถขอติดตั้งได้ แบ่งออกเป็น
มิเตอร์สำหรับแรงดันไฟฟ้า 1 เฟส
โดยทั่วไปมิเตอร์สำหรับระบบไฟฟ้า 1 เฟสที่ใช้งานทั่วไปจะมีอยู่ 4 ขนาด ได้แก่
- มิเตอร์ 5/15A - ใช้ไฟฟ้าได้ไม่เกิน 10 แอมป์
- มิเตอร์ 15/45A - ใช้ไฟฟ้าได้ไม่เกิน 30 แอมป์
- มิเตอร์ 30/100A - ใช้ไฟฟ้าได้ไม่เกิน 75 แอมป์
- มิเตอร์ 50/150A - ใช้ไฟฟ้าได้ไม่เกิน 100 แอมป์
เราสามารถคำนวณปริมาณการใช้ไฟฟ้าแบบคร่าว ๆ เพื่อประเมินว่าควรใช้มิเตอร์ขนาดเท่าไร โดยนำกำลังไฟฟ้า (วัตต์) ของเครื่องใช้ไฟฟ้าชนิดนั้น ๆ หารด้วย 220 และคูณด้วยจำนวนอุปกรณ์ไฟฟ้าที่ใช้ เช่น พัดลมตั้งโต๊ะ 3 ตัว กินไฟตัวละ 57 วัตต์ จะได้ (57 / 220) x 3 = 0.78 แอมแปร์ เป็นต้น
มิเตอร์สำหรับแรงดันไฟฟ้า 3 เฟส
มิเตอร์สำหรับระบบไฟฟ้า 3 เฟสจะรับกระแสไฟฟ้าได้มากกว่าระบบไฟฟ้า 1 เฟส เหมาะสำหรับอาคารและโรงงานอุตสาหกรรมที่มีการใช้ปริมาณไฟฟ้าสูง แบ่งออกเป็น 5 ขนาด ได้แก่
- มิเตอร์ 15/45A - ใช้ไฟฟ้าได้ไม่เกิน 30 แอมป์
- มิเตอร์ 30/100A - ใช้ไฟฟ้าได้ไม่เกิน 75 แอมป์
- มิเตอร์ 50/150A - ใช้ไฟฟ้าได้ไม่เกิน 100 แอมป์
- มิเตอร์ 200A - ใช้ไฟฟ้าได้ไม่เกิน 200 แอมป์
- มิเตอร์ 400A - ใช้ไฟฟ้าได้ไม่เกิน 400 แอมป์
มาตรฐานแรงดันไฟฟ้าของไฟบ้านและไฟโรงงานจำเป็นต้องมีการออกแบบให้รองรับการใช้งานที่แตกต่างกัน ดังนั้น การเลือกติดตั้งระบบไฟฟ้าให้เหมาะสมจึงเป็นเรื่องที่สำคัญ นอกจากนี้ การจัดการระบบสายไฟในบ้านหรือโรงงานให้เป็นระเบียบ ปลอดภัย จะช่วยป้องกันไม่ให้เกิดอันตรายจากความร้อนที่ก่อให้เกิดความเสียหายต่อสายไฟได้
หากวิศวกรไฟฟ้าหรือช่างไฟท่านใด ต้องการตู้ไฟ รางไฟคุณภาพดี ทนทุกสภาพการใช้งาน และตรงตามมาตรฐานการติดตั้งทางไฟฟ้า สอบถามข้อมูลสินค้าได้ที่
LINE Official Account: @KJL.connect หรือคลิก https://lin.ee/lzVhFfo
Facebook: ecitepage.com/#?*
